[tintuc]
⚖️ TỘI LẠM QUYỀN TRONG KHI THI HÀNH CÔNG VỤ – ĐIỀU 357 BỘ LUẬT HÌNH SỰ
Tham vấn chuyên môn: Luật sư Nguyễn Hải Lăng – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội
Biên soạn: Chuyên viên pháp lý Nguyễn Thị Hồng Nhung
Trong bối cảnh yêu cầu về minh bạch, liêm chính trong hoạt động công vụ ngày càng được đề cao, hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ trở thành dấu hiệu báo động về sự tha hóa quyền lực. Đây không chỉ là sai phạm đạo đức, mà còn là hành vi phạm tội, có thể bị xử lý hình sự theo Điều 357 Bộ luật Hình sự với mức án lên đến 20 năm tù.
Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ – điều 357 bộ luật hình sự
1. Lạm quyền trong công vụ là gì?
Lạm quyền là hành vi vượt quá quyền hạn được giao, vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân, thực hiện trái với nội dung, mục đích công vụ. Thay vì phục vụ pháp luật và công dân, người có chức vụ lại dùng quyền lực để trục lợi, gây thiệt hại cho nhà nước, tổ chức hoặc người dân.
Theo Điều 357 BLHS, hành vi này được coi là tội phạm khi thỏa mãn các dấu hiệu:
· Chủ thể: Người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước hoặc tổ chức được giao thực hiện công vụ.
· Hành vi: Vượt thẩm quyền, làm trái quy định vì mục đích cá nhân.
· Thiệt hại: Gây thiệt hại tài sản từ 10 triệu đồng trở lên, hoặc ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
· Lỗi: Lỗi cố ý – người thực hiện biết rõ sai phạm nhưng vẫn thực hiện.
2. Các mức xử lý hình sự
- Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ có áp dụng tử hình không?
Tại Khoản 3 Điều 357 Bộ luật trên thì quy định cao nhất mức phạt như sau:
1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà vượt quá quyền hạn của mình làm trái công vụ gây thiệt hại về tài sản từ 10.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 07 năm...
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
a) Có tổ chức;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
3. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.
4. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm.
- Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm các chức vụ nhất định từ 1 đến 5 năm, đồng thời có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đến 100 triệu đồng.
3. Các tình tiết nào làm tăng mức độ trách nhiệm hình sự khi phạm tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ?
Khi một người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí của mình để lạm quyền trong quá trình thực thi công vụ, tùy vào mức độ nghiêm trọng và hoàn cảnh phạm tội, họ có thể phải chịu trách nhiệm hình sự ở mức cao hơn nếu rơi vào các tình tiết tăng nặng. Theo Điều 52 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017), những tình tiết được coi là làm tăng trách nhiệm hình sự trong trường hợp phạm tội lạm quyền bao gồm:
+ Hành vi phạm tội được thực hiện theo kiểu có tổ chức, có phân công vai trò cụ thể giữa các cá nhân;
+ Người phạm tội coi việc thực hiện hành vi trái pháp luật như một nghề nghiệp thường xuyên;
+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để thực hiện hành vi phạm tội;
+ Thể hiện thái độ hung hăng, côn đồ trong khi phạm tội;
+ Phạm tội vì những động cơ xấu xa, hèn hạ;
+ Dù đã bị ngăn chặn nhưng vẫn cố tình thực hiện tội phạm đến cùng;
+ Từng phạm tội trước đó và tiếp tục tái phạm;
+ Đã từng bị xử lý hình sự nhưng vẫn tiếp tục tái phạm, thậm chí nguy hiểm hơn;
+ Phạm tội đối với những người yếu thế như trẻ em dưới 16 tuổi, phụ nữ đang mang thai, người cao tuổi (từ 70 tuổi trở lên);
+ Lợi dụng sự yếu đuối hoặc hoàn cảnh khó khăn của nạn nhân như người khuyết tật nặng, người không thể tự vệ, người phụ thuộc mình về vật chất, tinh thần hoặc công việc;
+ Tận dụng hoàn cảnh xã hội bất lợi như chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh, hoặc tình trạng khẩn cấp để thực hiện hành vi phạm tội;
+ Dùng những cách thức tinh vi, xảo quyệt hoặc có tính chất tàn ác;
+ Sử dụng phương tiện hoặc cách thức có thể gây nguy hiểm cho nhiều người;
+ Dụ dỗ, xúi giục người chưa đủ 18 tuổi tham gia vào hành vi phạm tội;
+ Có hành động hung hãn hoặc gian xảo để che giấu tội lỗi hoặc trốn tránh trách nhiệm.
💡Lưu ý: Tội danh này không áp dụng án tử hình, nhưng mức phạt cao nhất là 20 năm tù, đủ để răn đe và phòng ngừa vi phạm trong lĩnh vực công vụ.
Luật sư Nguyễn Hải Lăng nhận định:
“Quyền lực nhà nước không phải đặc quyền cá nhân. Khi công vụ bị biến thành công cụ để mưu lợi riêng, hậu quả không chỉ là tài sản thất thoát mà còn là sự mất niềm tin của nhân dân vào bộ máy công quyền.”
📮 Bạn cần tư vấn pháp lý về vụ việc cụ thể?
👉Liên hệ chuyên môn:Luật sư Nguyễn Hải Lăng – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội
Điện thoại: 0944.656.886
Email: Lsnguyenhailang1404@gmail.com
Website: www.luathonghanh.vn
[/tintuc]