[tintuc]
Tội đưa hối lộ - Điều 364 Bộ Luật Hình Sự
Tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Hải Lăng
Chuyên viên pháp lý Nguyễn Thị Hồng Nhung
“Nếu tôi hoặc người thân buộc phải đưa tiền hoặc lợi ích cho cán bộ để nhờ giải quyết công việc, thì hành vi đó có bị coi là phạm tội không?”
Hành vi đưa hối lộ luôn bị coi là đặc biệt nguy hiểm, vì trực tiếp làm xói mòn tính liêm chính, minh bạch của hoạt động công vụ, tiếp tay cho hành vi tham nhũng và làm suy giảm niềm tin của người dân vào cơ quan Nhà nước. Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã quy định rõ về tội đưa hối lộ tại Điều 364, nhằm răn đe, ngăn chặn và xử lý nghiêm mọi hành vi đưa tiền, tài sản hoặc lợi ích khác cho người có chức vụ, quyền hạn để vụ lợi.
Điều 364. Tội đưa hối lộ (BLHS 2015, sửa đổi bổ sung 2017)
1. Người nào trực tiếp hoặc qua trung gian đã đưa hoặc sẽ đưa cho người có chức vụ, quyền hạn hoặc người khác, tổ chức khác bất kỳ lợi ích nào để người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm, nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;
b) Lợi ích phi vật chất.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
c) Dùng tài sản của Nhà nước để đưa hối lộ;
d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
đ) Phạm tội 02 lần trở lên;
e) Của hối lộ trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
3. Của hối lộ trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm.
4. Của hối lộ trị giá từ 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
6. Người nào đưa hoặc sẽ đưa hối lộ cho công chức nước ngoài, công chức của tổ chức quốc tế công, người có chức vụ trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài nhà nước cũng bị xử lý theo điều này.
7. Người bị ép buộc đưa hối lộ mà chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì được coilà không có tội và được trả lại toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.Người đưa hối lộ tuy không bị ép buộc nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và được trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.
1. Dấu hiệu pháp lý
- Khách thể: Xâm phạm sự liêm chính, trong sạch của hoạt động công vụ và quan hệ giữa người có chức vụ, quyền hạn với công dân, tổ chức; bảo đảm nguyên tắc cán bộ phải phục vụ lợi ích công, không bị chi phối bởi lợi ích bất chính.
- Mặt khách quan:
· Hành vi: đưa hoặc hứa sẽ đưa, trực tiếp hoặc qua trung gian, lợi ích vật chất (tiền, tài sản, quà…) hoặc phi vật chất (thi cử, bổ nhiệm…) cho người có chức vụ, quyền hạn để họ làm hoặc không làm việc theo yêu cầu.
· Hậu quả: không bắt buộc xảy ra thiệt hại, chỉ cần có sự thỏa thuận hối lộ đã đủ cấu thành tội phạm.
· Thời điểm phạm tội hoàn thành: kể cả chưa giao tài sản nhưng đã thống nhất ý chí đưa - nhận hối lộ vẫn bị xử lý hình sự.
- Chủ thể: Bất kỳ cá nhân có năng lực trách nhiệm hình sự đều có thể là chủ thể, kể cả người có chức vụ quyền hạn nếu là bên đưa hối lộ.
- Mặt chủ quan: Lỗi cố ý trực tiếp, nhằm buộc người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm việc có lợi cho mình.
2. Khung hình phạt
- Khoản 1: khung cơ bản:
- Phạt tiền từ 20 triệu đến 200 triệu đồng, hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm, hoặc tù 6 tháng đến 3 năm.
- Áp dụng cho hành vi đưa hối lộ trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng, hoặc lợi ích phi vật chất.
- Khoản 2: khung tăng nặng:
- Tù từ 2 năm đến 7 năm nếu có một trong các tình tiết sau:
- Có tổ chức
- Dùng thủ đoạn xảo quyệt
- Dùng tài sản nhà nước để đưa hối lộ
- Lợi dụng chức vụ quyền hạn
- Phạm tội 2 lần trở lên
- Của hối lộ từ 100 triệu đến dưới 500 triệu
- Khoản 3:
- Tù từ 7 năm đến 12 năm nếu của hối lộ từ 500 triệu đến dưới 1 tỷ đồng.
- Khoản 4:
- Tù từ 12 năm đến 20 năm nếu của hối lộ từ 1 tỷ đồng trở lên.
- Khoản 5: hình phạt bổ sung:
- Có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đến 50 triệu đồng
Chính sách hình sự đặc biệt (Khoản 7)
- Nếu bị ép buộc đưa hối lộ nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, được coi là không có tội và trả lại toàn bộ của hối lộ.
- Nếu tự nguyện khai báo (dù không bị ép buộc) trước khi bị phát giác, có thể được miễn trách nhiệm hình sự và trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để hối lộ.
Quy định này khuyến khích người dân mạnh dạn tố giác hành vi tham nhũng, góp phần ngăn ngừa hành vi hối lộ lây lan.
Luật sư Nguyễn Hải Lăng nhận định:Quy định xử lý hành vi đưa hối lộ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong công tác phòng chống tham nhũng, giúp bảo đảm môi trường công bằng, công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý và phục vụ nhân dân. Nó thể hiện rõ nguyên tắc “không mua quan, bán chức”, góp phần loại bỏ dần tình trạng chạy chọt, bôi trơn, qua đó xây dựng môi trường đầu tư, kinh doanh và hành chính trong sạch, bền vững.
CÔNG TY LUẬT TNHH HỒNG HẠNH VÂN CANH
Địa chỉ: Số 5, Liền kề 27, Khu đô thị HUD Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội
Điện thoại:0944.656.886
Email: Lsnguyenhailang1404@gmail.com
Website: www.luathonghanh.vn
[/tintuc]