XÁC ĐỊNH NGƯỜI THỪA KẾ THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT TRÁNH TRANH CHẤP, BẢO VỆ QUYỀN LỢI HỢP PHÁP

 [tintuc]

XÁC ĐỊNH NGƯỜI THỪA KẾ THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT
TRÁNH TRANH CHẤP, BẢO VỆ QUYỀN LỢI HỢP PHÁP

Tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Hải Lăng

Chuyên viên pháp lý Nguyễn Thị Hồng Nhung

Việc xác định ai là người được hưởng di sản sau khi một người qua đời là vấn đề pháp lý thường gặp trong đời sống. Nếu không nắm rõ quy định của pháp luật, các bên liên quan dễ rơi vào tranh chấp, mất thời gian, tiền bạc và ảnh hưởng đến tình cảm gia đình.

1. Khái niệm người thừa kế và cơ sở pháp lý

Theo Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015:

“Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.”

📌Cơ sở pháp lý chính:

-      Bộ luật Dân sự 2015 (Chương XXIII – Thừa kế)

-      Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 (quy định về quan hệ hôn nhân, con nuôi, quyền và nghĩa vụ giữa các thành viên gia đình)

-      Các văn bản hướng dẫn thi hành

Như vậy, người thừa kế không chỉ là người thân trong gia đình, mà còn có thể là tổ chức, cá nhân khác nếu được ghi rõ trong di chúc hợp pháp.

2. Xác định người thừa kế theo hai hình thức

2.1. Theo di chúc

Người để lại di sản có quyền lập di chúc để chỉ định người thừa kế.

Điều kiện để di chúc hợp pháp:

-     Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc;

-     Di chúc được lập tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa;

-     Nội dung di chúc không vi phạm điều cấm của luật;

-     Hình thức di chúc đúng quy định (bằng văn bản hoặc miệng trong trường hợp khẩn cấp).

🔹Ưu điểm:

-     Người để lại di sản chủ động phân chia tài sản.

-     Hạn chế tranh chấp.

🔹Lưu ý:Dù có di chúc, một số người vẫn được hưởng phần di sản bắt buộc theo Điều 644 BLDS (ví dụ: con chưa thành niên, cha, mẹ,…).

2.2. Theo pháp luật

Nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, di sản sẽ được chia theo hàng thừa kế, được quy định tại Điều 651 BLDS:

• Hàng thừa kế thứ nhất: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
• Hàng thừa kế thứ hai: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

👉 Quy tắc: Chỉ khi không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hoặc từ chối nhận di sản, người ở hàng thừa kế sau mới được hưởng.

3. Những trường hợp đặc biệt cần lưu ý

3.1. Người không được quyền hưởng di sản (Điều 621 BLDS):

-      Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

-      Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

-      Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

-      Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, huỷ di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

3.2. Người từ chối nhận di sản:

-      Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

-      Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Đừng để việc xác định người thừa kế trở thành cuộc chiến pháp lý mệt mỏi. Hãy để Công ty Luật TNHH Hồng Hạnh Vân Canh đồng hành, tư vấn chính xác và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn ngay từ đầu.

Địa chỉ: Số 5,Liền kề 27, Khu đô thị HUD Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội
Điện thoại: 0944.656.886

Email: Lsnguyenhailang1404@gmail.com

Website: www.luathonghanh.vn

[/tintuc]